Cảm Biến Nhiệt Độ Phòng Nổ Là Gì? Ứng Dụng, Tiêu Chuẩn & Cách Chọn

Trong các môi trường công nghiệp nguy hiểm như nhà máy hóa chất, xăng dầu, khai thác mỏ… việc sử dụng thiết bị đo lường thông thường có thể gây rủi ro lớn về cháy nổ. Vì vậy, cảm biến nhiệt độ phòng nổ là lựa chọn bắt buộc, đảm bảo an toàn và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế khắt khe.

Cảm Biến Nhiệt Độ Phòng Nổ Là Gì?

Cảm biến nhiệt độ phòng nổ (Explosion-proof temperature sensor) là loại cảm biến được thiết kế đặc biệt để hoạt động an toàn trong môi trường dễ cháy, có khả năng phát sinh tia lửa hoặc chứa khí, bụi dễ bắt cháy.

Các cảm biến này thường đạt chuẩn:

• ATEX (Châu Âu)

• IECEx (quốc tế)

• UL, FM (Mỹ)

Nguyên Lý Hoạt Động

Tương tự các loại cảm biến nhiệt thông thường như PT100, Thermocouple, nhưng phần thân, đầu dò và hộp nối được thiết kế:

• Vỏ bọc bằng thép không gỉ dày, hoặc hợp kim nhôm chống cháy.

• Ren nối kín, ngăn chặn tia lửa hoặc khí thoát ra.

• Vỏ đạt chuẩn IP66 – IP68, hoạt động ngoài trời hoặc trong môi trường ẩm ướt.

Ứng Dụng Của Cảm Biến Nhiệt Độ Phòng Nổ Trong Thực Tế

Cảm biến nhiệt độ phòng nổ được thiết kế để sử dụng trong các khu vực có nguy cơ cháy nổ cao do sự xuất hiện của khí dễ cháy, hơi dung môi, bụi mịn công nghiệp hoặc nhiệt độ cao. Dưới đây là những môi trường điển hình:

---

🔸 1. Nhà máy hóa chất – hóa dầu

• Khu vực có phản ứng hóa học tỏa nhiệt, sinh ra khí dễ cháy như hydrogen, methane, amoniac…

• Thường nằm trong vùng Zone 1 hoặc Zone 2 theo ATEX.

• Cảm biến cần có chuẩn Ex d (chống cháy nổ vỏ bọc) hoặc Ex ia (an toàn nội tại).

➡️ Vị trí lắp: Bồn khuấy, bồn phản ứng, ống dẫn nhiệt, buồng gia nhiệt.

---

🔸 2. Trạm xăng, trạm nạp LPG, kho xăng dầu

• Có hơi xăng, dầu, khí gas bay hơi → tạo hỗn hợp dễ cháy nổ khi gặp tia lửa.

• Cảm biến được gắn ở bồn chứa, đường ống, trạm bơm… để kiểm soát nhiệt độ.

➡️ Yêu cầu: Vỏ kín khí, đạt chuẩn IP66 trở lên, vỏ ren kín, vỏ chống ăn mòn.

---

🔸 3. Nhà máy sơn – mực in – keo dán

• Sơn, dung môi, cồn trong môi trường kín tạo hơi dễ bắt lửa.

• Trong dây chuyền sấy, trộn, nạp sơn, chỉ nên dùng thiết bị đo đạt chuẩn chống nổ.

➡️ Vị trí lắp: Máy trộn sơn, lò sấy, bồn chứa dung môi.

---

🔸 4. Mỏ khai thác than, dầu khí, khoáng sản

• Có khí methane, H₂S hoặc bụi than → nguy cơ phát nổ cao.

• Cảm biến thường tích hợp với bộ hiển thị hoặc PLC để giám sát liên tục.

➡️ Vị trí lắp: Giếng khai thác, trạm xử lý khí, đường ống dầu nóng.

---

🔸 5. Xưởng xử lý nước thải công nghiệp

• Quá trình phân hủy tạo ra khí CH₄, H₂S… gây cháy nổ.

• Một số nhà máy còn có hóa chất ăn mòn → yêu cầu cảm biến chịu được môi trường khắc nghiệt.

---

🔸 6. Nhà máy sản xuất thực phẩm – dược phẩm

• Khu vệ sinh, khử khuẩn thường dùng ethanol, isopropanol → bay hơi gây nguy hiểm cháy nổ.

• Các cảm biến gắn tại dây chuyền tiệt trùng, phòng sấy, kho lạnh cần đảm bảo an toàn tuyệt đối.

---

🔸 7. Nhà máy pin – điện tử – vật liệu dễ cháy

• Nơi có hóa chất lithium, dung môi hữu cơ… dễ tạo tia lửa.

• Cần cảm biến nhiệt độ chống nổ để đảm bảo vận hành liên tục, an toàn.